Addison’s disease
หรือ Hypoadrenalism,Hypocortisolism คือโรคเรื้อรังที่เกิดจากต่อมหมวกไตทำงานสร้างฮอร์โมนต่อมหมวกไตได้น้อยกว่าในภาวะปกติมาก
จนไม่พอเพียงต่อการใช้งานของร่างกาย จึงก่อให้เกิดเป็นอาการผิดปกติต่างๆจากภาวะขาดฮอร์โมนต่างๆจากต่อมหมวกไต ซึ่งฮอร์โมนสำคัญจากต่อมหมวกไตที่เมื่อร่างกายขาดจะส่งผลให้เกิดอาการผิดปกติต่างๆได้มากคือ ฮอร์โมน Glucocorticoid หรือ Cortisol
ที่เกี่ยวข้องกับการใช้พลังงานของร่างกายทั้งจากแป้ง/น้ำตาล ไขมัน และโปรตีน, ภูมิคุ้มกันต้านทานโรคของร่างกาย การตอบสนองของร่างกายต่อภาวะเครียดต่างๆ
และฮอร์โมน Mineralocorticoid hormone หรือ  Aldosterone ที่เกี่ยวข้องกับการทำงานของเกลือแร่ต่างๆ
สมดุลของน้ำและเกลือแร่ผ่านทางไต และเกี่ยวข้องกับการควบคุมความดันโลหิต
โรคแอดดิสันได้ชื่อตามแพทย์คนแรกที่รายงานโรคนี้ เป็นแพทย์ชาวอังกฤษคือ นพ. Thomas Addison
พบยากประมาณ 40 - 60 รายต่อประชากร 1 ล้านคน มักพบในช่วงวัย 30 - 50 ปี และไม่ขึ้นกับเชื้อชาติ

ถ้าโรคแอดดิสันเกิดจากโรคของต่อมหมวกไตโดยตรง เช่น วัณโรคต่อมหมวกไตที่ทำลายเซลล์ต่อมหมวกไตโดยตรงจนเซลล์สร้างฮอร์โมนลดลง
เรียกโรคหรือภาวะนี้ว่า “ภาวะขาดฮอร์โมนต่อมหมวกไตปฐมภูมิ (Primary adrenal insufficiency)”
ถ้าโรคแอดดิสันเกิดจากโรคของต่อมใต้สมอง ส่งผลให้ต่อมใต้สมองสร้างฮอร์โมนกระตุ้นการทำงานของต่อมหมวกไตลดลง (เช่น เนื้องอกต่อมใต้สมอง) ส่งผลให้ต่อมหมวกไตลดการสร้างฮอร์โมนต่อมหมวกไตส่งผลต่อเนื่องให้เกิดโรคแอดดิสันขึ้น
เรียกภาวะนี้ว่า “ภาวะขาดฮอร์โมนต่อมหมวกไตทุติยภูมิ (Secondary adrenal insufficiency)”
ถ้าโรคแอดดิสันเกิดจากโรคของสมองไฮโปธาลามัส (เช่น เนื้องอกสมอง) ส่งผลให้ฮอร์โมนจากสมองไฮโปธาลามัสลดลง
ส่งผลถึงฮอร์โมนจากต่อมใต้สมองลดลง ส่งผลตามลำดับถึงต่อมหมวกไตสร้างฮอร์โมนต่อมหมวกไตลดลงจึงเกิดเป็นโรคแอดดิสันขึ้น
เรียกภาวะนี้ว่า “ภาวะขาดฮอร์โมนต่อมหมวกไตตติยภูมิ (Tertiary adrenal insufficiency)”
ถ้าเกิดอาการของโรคแอดดิสันอย่างเฉียบพลัน ที่อาการมักรุนแรงมากจนผู้ป่วยอาจช็อกและเสียชีวิตได้
เรียกภาวะนี้ว่า “ ภาวะวิกฤตต่อมหมวกไต (Addisonian crisis หรือ Adrenal crisis หรือ Acute adrenal insufficiency)




อาการ
อ่อนเพลียมาก เชื่องช้าลง เบื่ออาหาร ผอมลง ปวดท้อง ท้องเสีย คลื่นไส้ อาเจียน มีภาวะขาดน้ำ
วิงเวียนถึงเป็นลมโดยเฉพาะเมื่อเปลี่ยนท่าทางหรือลุกขึ้นจากมีความดันโลหิตต่ำลงทันที
กระหายอยากกินของเค็มๆมาก (Salt carving) กล้ามเนื้ออ่อนแรง ปวดกล้ามเนื้อ ปวดข้อ
เหงื่อออกมาก ผิวหนังเหี่ยว กระดำกระด่าง อารมณ์แปรปรวน ในภาวะวิกฤตต่อมหมวกไต อาการจะรุนแรงกว่ามาก

อ้างอิง
http://haamor.com/th/%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%84%E0%B9%81%E0%B8%AD%E0%B8%94%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%99/
https://www.merckmanuals.com/-/media/manual/home/images/505-hyperpigmentation-of-addison-disease-s101-springer-high.jpg?la=en&thn=0&mw=350
https://cdn.thinglink.me/api/image/629394797609615360/1240/10/scaletowidth

กลับไปด้านบน